Zoals ik had beloofd, ga ik meer volledige reeksen in de schijnwerpers te zetten dan boek per boek te werken. Het is nu tijd voor mijn eerste reeks (spannend!). Het is altijd moeilijk kiezen, natuurlijk, want er zijn veel goede reeksen, maar uiteindelijk heb ik gekozen om te starten met een boekenreeks die mij heel erg beïnvloed heeft: Stravaganza van Mary Hoffman.

Citaat van de Dag

‘… op het water drijven. Je moet er een keer heen, Lucien. Als je de bocht van de lagune om gaat en je ziet al die torenspitsen en koepels hoog boven het water uitsteken, nou, dan heb je het gevoel dat je in de hemel komt. Al dat goud…’

Boek 1 – Stad van Maskers

Strava-watte?

De jonge Londenaar Lucien Mulholland is zwaar ziek (ook al ziet hij er zo niet uit, op de cover van de paperbackversie hier). Op een dag brengt zijn vader een vreemd boekje voor hem mee en vertelt hij hem over Venetië, waar het boekje vandaan komt. Lucien valt ermee in slaap, en opeens wordt hij wakker in een stad die heel erg op Venetië lijkt. Hij maakt er kennis met een meisje van zijn leeftijd, Arianna, die hem vertelt dat ze in Bellezza zijn, in het land Talia – waar het niet al goud maar zilver is dat blinkt. Lucien, die er tot Luciano omgedoopt wordt, komt erachter dat hij een stravagante is: met zijn talisman kan hij reizen tussen zijn eigen tijd en het alternatieve 16e-eeuwse Italië. Daar tracht de familie Di Chimici om alle grote stadstaten onder de duim te krijgen, en ze gaan over lijken om hun doel te bereiken. Ze hebben hun oog laten vallen op Bellezza, en elke stravagante speelt een belangrijke rol in de strijd tegen de Di Chimici’s – en Lucien zal niet de laatste zijn die naar Talia vertrekt…

Het is moeilijk om verder nog veel te zeggen over Stravaganza, want doorheen de reeks ondergaat alles en iedereen véél veranderingen. Wat zeker van belang is: elk boek introduceert een nieuwe stravagante in een nieuwe Taliaanse stad, met andere nieuwe personages, en daar komen dan nog alle oude personages bij ook.

Heden en verleden

Stravaganza is al een redelijk oude reeks – het eerste boek dateert uit 2002. Je zou denken dat het hele verhaal en de stijl ondertussen al (ferm) gedateerd is, maar niets is minder waar. Alles leest nog steeds altijd alsof het gisteren geschreven is. Ook de vertaler, Annelies Jorna, zet prachtig werk neer met een gevarieerde woordenschat, aangenaam en vlot taalgebruik, en weinig fouten. Jammer alleen dat de Italiaanse namen soms niet helemaal correct zijn, maar dat ligt evengoed aan de redactie en misschien soms ook aan het Engels (en ach, als je geen of weinig Italiaans kent, valt het toch niet op). Verder is er echter niets op de vertaling aan te merken, en na bijna twee decennia voelt het nog steeds alsof de vertalingen gisteren gemaakt zijn.

Ook inhoudelijk, met honderden andere fantasyboeken die sindsdien verschenen zijn, is deze reeks na al die jaren nog altijd ontzettend origineel. Bovendien: zo’n sterk staaltje van personage- en wereldontwikkeling als hier tentoon wordt gespreid zie je zelden, en dat zelfs zonder veel echt grote plotwendingen. Er gebeurt de hele tijd veel, maar grote veranderingen spreiden zich ook uit over lange periodes. Er is gewoon heel veel plaats om alles uit te bouwen en te veranderen, zonder dat dat vreemd lijkt. Je merkt het nauwelijks, er zitten weinig echt grote, BAM-veranderingen in, maar opeens valt het dan op: iets is niet meer hetzelfde als een paar boeken geleden. Op het einde van de rit zit je in een totaal andere wereld, met totaal andere personages. Zo’n evolutie kom je – in mijn ogen – toch weinig tegen.

En natuurlijk is er Italië. Nu moet ik meteen zeggen: ik heb Italiaans gestudeerd. Dus met mijn kennis zal ik allicht wat meer oppikken dan anderen, maar zelfs als je maar een basis hebt over de Italiaanse wereld zul je een aantal parallellen kunnen trekken. De Di Chimici’s zijn bijvoorbeeld gebaseerd op het geslacht De’ Medici, eveneens een familie die rond de jaren 1500 een heel deel van Italië in handen hadden. En als je ooit in Italië geweest bent – in de grote steden in het noorden, zoals Venetië, Siena en Firenze –, zul je merken dat Hoffmans kennis en beschrijvingen niet zomaar uit de lucht komen vallen. Ze heeft in Italië heel goed om zich heen gekeken en weet perfect neer te schrijven hoe alles is. Hoe ze de (oude) Italiaanse cultuur integreert en verwoordt in het verhaal is prachtig én interessant.

Overkill?

Persoonlijk heb ik er altijd een hekel aan als er een hoop personages in één keer geïntroduceerd worden, want dan kan ik niet meer volgen. En ook al zitten er echt tientallen namen verspreid in het boek tegen de tijd dat je aan Boek 6 aanbeland bent, dat probleem wordt hier toch mooi ontweken. Dat enorme aantal wordt namelijk opgebouwd doorheen de hele reeks. Boek 1 begint met een kerngroep en wat randfiguren, Boek 2 haalt die er weer bij en introduceert een nieuwe lading, en zo gaat het elk boek verder. Zo heb je nauwelijks of geen moeite om iedereen uit elkaar te houden. Alleen bij de Di Chimici’s is het soms verwarrend, omdat die vaak dezelfde namen hebben, zeker over generaties heen. Gelukkig zit er vanaf Boek 3 een stamboom bij.

Er wordt heel vaak heen en weer geflitst tussen personages en heden/verleden. Ononderbroken scènes van meer dan vijf bladzijdes zijn echt zeldzaam. Zelf vind ik dat altijd erg tof, want je krijgt veel meer spanning en korte actiestukken die elkaar afwisselen, en het geeft goed weer hoe alle personages aan verschillende dingen tegelijk bezig zijn. Maar ik weet uit ervaring dat sommige mensen zo’n ‘van hot naar her’-stijl niet goed kunnen smaken. Dus, eerlijk is eerlijk, als je niet tegen zo’n snelle wisselingen kunt, is de reeks helaas niet voor jou, denk ik.

Boek 2 en Boek 3 spreken mij zelf het minste aan, omdat ze in een bepaald opzicht nogal op elkaar lijken (ik verklap niet op welke manier), en ze zijn tamelijk lang, ook vergeleken met de andere boeken. Als ik Stravaganza herlees, is het daar toch altijd effe doorzetten. Het is misschien interessant om te weten: oorspronkelijk was het een trilogie, maar vanwege het succes heeft Hoffman daarna nog drie extra boeken geschreven. Maak je geen zorgen: de kwaliteit wordt er beter op. Voor mij tipt niks aan Boek 1, maar dat is gewoon omdat Luciano en Arianna daar in de schijnwerpers staan (zij zijn mijn favoriete personages), en omdat het zich in Venetië – nu ja, Bellezza – afspeelt. Naast Boek 1 vind ik vooral Boek 5 een ontzettend sterk verhaal (waarvan je hier de hardcover kunt zien). En in de stad waar Boek 4 zich afspeelt, heb ik mijn Erasmus-uitwisseling gedaan!

Eindoordeel

Zoals ik net zei: er zijn een paar boeken waar het altijd even inademen is voor mij, maar de andere boeken zijn goed tot steengoed. Bovendien: de langzame ontwikkeling en diepgang van alles en iedereen zijn van een ontzettend hoog niveau. Zelfs na bijna twintig jaar hebben de verhalen nog niets aan originaliteit en moderniteit ingeboet. Het eerste deel heeft mijn interesse in en obsessie met Venetië een ontzettende boost gegeven, zo sterk was de invloed van Stad van Maskers met alle beschrijvingen – want die zijn dus prachtig – op mij. Het is tegenwoordig moeilijker om de boeken nieuw te vinden (alleen de paperbacks kom je hier en daar nog tegen), maar bij de bib liggen ze nog wel. Ga ervoor!

Titel: Stravaganza

Boeken: 1 – Stad van Maskers. 2 – Stad van Sterren. 3 – Stad van Bloemen. 4 – Stad van Geheimen. 5 – Stad van Schepen. 6 – Stad van Zwaarden

Auteur: Mary Hoffman

Vertaler: Annelies Jorna

Uitgeverij: Van Goor

Bladzijdes: 2.344

Jaar: 2003-2013

Status: Afgerond

Genre: Fantasy

Score: ★★★★★★★★✩✩                                      

Nog geen genoeg van Stravaganza?

Hier de links naar de website van Mary Hoffman en Stad van Maskers op Goodreads. Ga op reis naar Italië en snuif er de cultuur op. Als je de boeken leest vlak voor je reis, is het tof om te merken dat je plekken zult herkennen – je kunt desnoods dingen opschrijven om te bezoeken. Lees ook de andere historische boeken van Hoffman: De Valkeniersknoop en Troubadour zijn vertaald (De Valkeniersknoop speelt zich af in Italië, Troubadour in Zuid-Frankrijk). Andere goede historische fictie voor jongeren zijn de boeken van Annejoke Smids – haar Bella Donna speelt zich af in Venetië in 1750. Als je van die ‘van hot naar her’-stijl en veel personages houdt, probeer dan de Septimus Heap-reeks en (de niet vertaalde vervolgen) TodHunter Moon van Angie Sage.

Tim

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.